TS Nguyễn Văn Hòa - Chủ tịch Hội đồng quản trị Hệ thống Giáo dục Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội) đã có cuộc trao đổi với Báo Giáo dục và Thời đại về vấn đề này.

Giúp học sinh không đi chệch hướng

PV: Nhiều ý kiến cho rằng, việc kỷ luật học sinh như đình chỉ học có thời hạn, thậm chí vĩnh viễn chỉ giải quyết được "phần ngọn" của bạo lực, còn "phần gốc" vẫn bị bỏ ngỏ. Ông có đồng tình với quan điểm trên?

- Nhiều năm qua, chúng ta không hiếm thấy câu chuyện ở trường này trường kia khi phát hiện học sinh có hành vi bạo lực học đường hoặc vi phạm khuyết điểm nào đó thì bị kỷ luật nặng. Có em bị đình chỉ học từ vài ba ngày, thậm chí có em bị đình chỉ học vĩnh viễn, tức đuổi học. Điều này vô hình chung chúng ta đang đẩy những "sản phẩm lỗi" ra ngoài xã hội thì càng nguy hiểm hơn.

Điều quan trọng là làm sao giúp các em không "đi chệch đường ray". Ở trường chúng tôi, nếu có em nào vi phạm kỷ luật nghiêm trọng thì hình thức kỷ luật cao nhất chỉ là Cảnh cáo, chứ không đuổi học. Tuổi học trò như những tờ giấy trắng, các thầy cô, nhất là giáo viên chủ nhiệm phải phát huy vai trò của mình để yêu thương, giáo dục các em trở về đúng "quỹ đạo" và ngăn chặn bạo lực học đường từ xa, từ sớm.

Vai trò của giáo viên chủ nhiệm

- Như tôi phân tích ở trên, vai trò của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm là vô cùng quan trọng. Nếu ta chỉ lấy bạo lực để giải quyết bạo lực thì mọi chuyện sẽ không đi đến đâu, thậm chí trở thành một vòng lẩn quẩn khi học sinh hư là đình chỉ học, sau khi đi học lại vi phạm rồi lại tiếp tục bị đình chỉ.

Tuy nhiên, cách ứng xử của giáo viên chủ nhiệm trước các tình huống phát sinh trên lớp, đặc biệt liên quan tới hiện tượng học sinh bị bắt nạt, bạo lực cũng cần đặc biệt lưu tâm. Cho dù ta quán triệt tới toàn thể thầy cô chủ nhiệm về phương pháp nhưng cũng chỉ đảm bảo được khoảng 90% thôi, còn lại sẽ có một số vấn đề phát sinh và cần phải giải quyết.

Bạo lực học đường thường được thể hiện ở dạng lời nói hoặc hành động.

Nếu xuất hiện xung đột trong môi trường học đường, giáo viên chủ nhiệm phải đóng vai trò quan trọng trong việc "tháo ngòi nổ" bạo lực. Lúc đó, cả ban giám hiệu, bộ phận tâm lý giáo dục và thầy cô chủ nhiệm cần phối hợp để vào cuộc cùng lúc. Càng can thiệp sớm thì bạo lực sẽ được ngăn chặn kịp thời, tránh để xảy ra xung đột lớn sẽ dẫn tới những hậu quả không hay.

PV: Nói như vậy nhưng cũng không thể phủ nhận vai trò của Hiệu trưởng nhà trường trong việc quản lý học sinh, phòng chống bạo lực học đường thưa ông?

- Đúng là như vậy! Hiệu trưởng phải thực sự có tâm, có tầm và là nhà tâm lý giáo dục thực thụ. Nếu việc nhỏ mà bỏ qua thì sẽ thành việc lớn. Ở trường chúng tôi có một bộ phận từ 5 - 7 người gồm các thầy cô làm công tác giáo dục lối sống. Thực chất, nếu theo cách gọi trước đây gọi là lực lượng giám thị. Lực lượng này có nhiệm vụ theo dõi về hành vi, lối sống của học sinh. Chỗ nào chưa ổn sẽ phối hợp với giáo viên chủ nhiệm để chỉnh đốn kịp thời, ngăn chặn các hành vi bạo lực từ xa, từ sớm và không để bùng nổ xung đột.

Xin trân trọng cảm ơn ông!